Tre vegime

VEGIMI I PARË

Erdhën kohë të vështira, tha ajri.

Mijëra e mijëra oxhaqe më ngulen në trup si gjilpëra

          helmi

duke turbulluar gjakun tim të kaltër.

I verdhë dyllë mezi lëviz sipër qyteteve,  

lumenjve të infektuar,

detrave ku lundrojnë hedhurinat.

S’di nga fryj. Endem pa torua

me sytë e verbuar nga lëndët kimike

duke bërë lesheli stinët,

duke çrregulluar rreshjet,

presionet atmosferike dhe temperaturat.

Dikur isha i bollshëm e plot shëndet.

I lehtë pendë ndiqja kopetë e pafund të reve,

vrapin e gëzuar të pulëbardhave,

shtyja drejt pafundësisë tullumbacet e fëmijëve të

                      fryra nga ëndrrat,

mbartja pjalmin e luleve,

aromat e tyre kundërmuese,

mbushja me oksigjen mushkritë e jetës

dhe shkoja të shtrihesha i kënaqur pët t’u ripërtërirë

                                                                              në pyje.

Askush s’e ndiente peshën time,

askush nuk zihej për mua.

Më kujtohet koha kur vërtisja pa u lodhur krahët e

          mullinjve,

koha kur shtyja velat e anijeve

drejt zbulimeve të mëdha,

kur ndihmoja balonat të ngjitnin

për herë të parë njeriun në qiell,

kur ndiqja hap pas hapi progresin e tij

për ta bërë hapësirën si shtëpinë e vet.

Nuk po them.

Më surbnin të mirë e të ligj.

Vetë, po të mundja

asnjë gllënkë ajër s’do t’u jepja

tiranëve dhe gjeneralëve,

atyre që u mohojnë ajrin të tjerëve

dhe i izolojnë prej meje

nëpër qelitë e errëta,

ku të mos hyja dot.

Asnjë gllënkë s’do t’u jepja atyre që bëjnë gati neutronin 

të më heqin qafe nga kontinentet,

gjersa i gjithë planeti të bëhet një ditë i pabanueshëm

si një dhomë gazi krematoriumesh.

Erërat, si mijëra violina të shqyera nga zëmërimi im,

  ciasin hapësirave

“Earth Song”-un e Michael Jackson-it.

Erdhën kohë të vështira, tha ajri. Mos ardhtë

dita që të shetisni me skafandra.

VEGIMI I DYTË

Pashë si i pushtuan qytetet e brishta monopolet,

si i sulmuan detet e oqeanet me platformat lundruese

    të  naftës,

si kthyen malet përmbys për të gjetur uraniumin,

ngritën mijëra oxhaqe, si furça që lyenin me  blozë

 qiellin,

re të trasha villnin shiun acid, tubacione gjigante  

                        mbushnin detin  me vrerin e industrive.

Përse t’ju flas?

Për brigjet e ndotura që s’i pastrojnë dot as tajfunet,

për borën e zezë që mbulon brenda një nate parqet me

       lodra të fëmijëve?

Për smogun që të loton sytë dhe ti anulon shëtitjen me të

         dashurën?

Për lumenjtë e sëmurë, lebrozë, në reaminacion?

Për liqenet e ligatinat ku rosat e egra ngecin në një llum

 nafte në fund të shtegtimit,  për vdekjen

 e tyre të ngadalshme  bashkë me klithat e  dëshpëruara 

dhe qiellin që u rrjedh si lot nga sytë e ftohur?

Dallgët gulçojnë nga tonelatat e peshqve të gordhur

që i nxjerrin në bregun e mbushur

me skeletet e qenieve të dikurëshme detare.

Zogjtë bien coftë si gurë nga qielli.

Drurë lakuriq e të hirtë shfaqen në mes të avujve

të squfurit, dhe më tej

pallate të nxirra si lugetër të dalin përpara.

Ja thithën palcën tokës. Aty ku ngrihej një mal,

tani të përpin një humnerë, dhe humnerën e dikurshme

e kishte mbushur një mal.

Dhe unë gërthas: Mos u lani nëpër liqenet që ju mashtrojnë 

me bukurinë e tyre shterpe,

nëse ju duhet ende lëkura për të jetuar.

Tabelë paralajmëruese po vë poezinë time:

“Ujë i ndotur kimikisht!”

Më tej, te horizontet ku të zihet fryma:

“Atmosferë e ndotur! Vini kundërgazet!”

“Mungojnë rezervat e ajrit të pastër!”

Dhe unë gërthas me mushkritë e përvëluara:

“Ndaleni këtë tren me ngarkesa radioaktive!

Do të pendoheni, po ju them! Nuk dihet

ku do ta lërë vrapin nëpër natë

për të helmuar ngjizjen e mijëra bebeve në krevatet

e pafajshme bashkëshortore!”

Anije fantazma enden nëpër oqeane

dhe shfaqen para porteve të ngarkuara me mbeturina

          toksike

si të molepsurit nga kolera para qyteteve të Mesjetës.

Ku do ta zbrazin vdekjen

që mbartin nëpër hambare?

Ulërima e brigjeve të tmerruara dëgjohet së largu.

VEGIMI I TRETË VETËM PËR SARANDËN

Qytetin, që dikur i këndoja me aq mall,

tani e shetis vetëm në gjumë. Vetëm thellë pas mesnate 

hap portën e kujtesës dhe arratisem fshehurazi

se mos ma rrëmbejnë edhe imazhin e fundit të tij.

Hidhem nga  Guri i Madh te Plazhi i Vjetër,

shtrihem tek pllakat e bardha borë

duke u thekur në diell,

marr fundo te Çentrali,  rri gjithë natën te moli i

                                                    Musait duke peshkuar,

shetis në shkallaret, nën tunelet e bukenvileve,

ngjitem në mal dhe sodis gjelbërimin në mes të teatrit 

të  çative të kuqe që nuk janë më.

                                                           

Vetëm thellë pas mesnate, ulem i vetëm, mbi siluetën

e një shkëmbi që rri brenda meje

dhe  qaj mirazhin e përmbysur të qytetit.

Kompanitë e ndërtimit e ndjekin hap pas hapi këtë

                                                                                  mirazh.

Natë e ditë eskavatorë të fuqishëm hapin humnera

       katërkëndëshe  mbi shkëmb

 me një rregullsi të frikshme, atje ku dikur ishte një vilë,

atje ku dikur ishte një grumbull palmash, një shesh,

një pyll, një ëndërr, një liman. Natë e ditë

kat pas kati, rriten njëherësh, të ngjeshura, sup më  sup,

                    në bllok,

duke synuar qiellin,

duke flakur hapësirat në mes,

qytetvrasëset e reja

prej hekuri e betoni.

Çdo ditë

nxitojmë të dalim nga rrugët e ngushta,

ku na zihet fryma,

nga zagushia e qerthullit të këtij makthi vertikal,

se mos gjejmë pak ajër

për mushkritë tona në hapësirën mbi  det,

për të gënjyer më kot veten,

sepse edhe aty na presin labirinte të reja

për kujtesën tonë të lodhur.

(Ajme,

të  gjitha figurat poetike

që aq lehtë më dilnin  nga shpirti dikur,

zmbrapsen përpara kësaj katrahure

dhe fluturojnë të tmerruara nga kafka ime.)