........

giovedì 6 marzo 2014

Alberto Moravia: Judith në Madrid



JUDITH NË MADRID
tregim nga Alberto MORAVIA
Përktheu: A. Mato

            Nuk ka asgjë më  të mjerë se një palë geta tërë vrima e të shqyera pikërisht në vendin më intim të trupit. Ndërsa i shpjegoj të dashurit tim se mbërriti momenti të ndahemi, shoh trupin tim të shtrirë mbi divanin e shprishur dhe them se getat, të vetmet që kisha deri tani të sakta, janë bërë tashmë për të hedhur poshtë. Natyra e çuditëshme si prej sirene që getat i japin trupit femëror, duke ja rrumbullakosur format dhe unifikuar ngjyrat, por tek unë, e kompromentuar nga një grisje e parregulltë, që nis nga ana dhe përfundon në ije, zbulon një pjesë të mirë të lëkurës së bardhë, sikur sirena të kishte humbur një pjesë të luspave. Ndërkohë, nga ana tjetër e telefonit, dëgjoj zërin e tij, që më pyet me ankth, se pse dua të ndahemi.
            I përgjigjem aty për aty: “Sepse është një burrë i ri në jetën time”, dhe gati tentova t’i shtoj: “falë të cilit do të kem të gjitha getat që dua dhe shumë gjëra të tjera akoma”. I dashuri im atëhere e ngre zërin për të më pyetur në se këtë burrë të ri e dashuroj.
Në respektin skrupuloz të së vërtetës i përgjigjem: “Nuk e dashuroj, por i dua të mirën, pastaj është i pasur dhe kjo më mjafton.” Nuk do ta kisha bërë kurrë. Me këtë frazë të sinqertë, shembet diga e respektit dhe lumi, deri tani  i përmbajtur i fyerjeve më sulet, i shkumbëzuar. Dëgjoj zërin plot zemëratë, pak e hutuar, duke zgjeruar me majën e gishtit grisjen e getave, gati me një kënaqësi shkatërruese miturake. Po kur ai më thotë zuskë, (ngrihem përpjetë përballë breshërive të tij, në një rrugicë të periferisë) se është njëqind herë më i mirë se unë, sepse të paktën nuk e maskon shitjen e trupit të tij me justifikimin se i do dikujt të mirën; vendos brenda meje me logjikë të ftohtë, e cila nuk më mungon, dhe i bëj një truk telefonik të përdorur tashmë me të tjerë pretendues shumë këmbëngulës: shtirem që linja ka rënë dhe filloj të thërrasë: “Alooo, alooo”, gjoja se nuk e dëgjoj më zërin e të dashurit tim, që përkundrazi, e dëgjoj shumë mirë.
Ai për pak vazhdon të më fyejë, por ndërkohë fillon edhe ai të thërrasë: “Alooo, alooo”, i bindur se midis nesh nuk ka më komunikim. Vazhdojmë akoma kështu, të thërrasim herë njeri e herë tjetri, ai gjithmonë e më i dëshpëruar, unë gjithmonë e më indiferente: “Alooo, alooo”;  pastaj, dalëngadalë, duke reflektuar një lloj hakmarrjeje, vendos dorezën dhe ndërpres telefonatën. Uf! Edhe kjo mbaroi. Ngrihem nga divani dhe filloj të bëj gati valixhet. Njeriu i ri i jetës sime më pret në aeroport. Është një afarist, shkon në Spanjë për një çështje eksporti, do që ta shoqëroj.
Po kur filloj të vendos veshjet nga sirtarët, në valixhen time, më kujtohet që garderoba ime është pak a shumë në atë gjendje që janë getat e mia: sutjenat e çngjyrosura, pantallonat e shkurtra me vrima, çorape të qepura, këmishë të përzhitura, funde të deformuara, pantallona të shqyera: të gjitha veshjet e mia, si ato të brendëshmet dhe ato përsipër, dëshmojnë disavatazhin për të patur një shpirt krenar dhe të çinteresuar. E vërtetë, kam patur shumë dashuri deri tani, por të gjitha si një rreckamane e ndershme dhe e pasionuar, që nuk kujdeset për interesin dhe mendon vetëm për ndjenjën. Është e para herë sot që ndjenjën e nxit interesi, jeta e re, po më shumë se e re, e pafytyrë, cinike. Me që ra fjala për pafytyrësinë, pas një provimi të shpejtë të gjendjes së mjerueshme të garderobës sime, marr një vendim tërësisht në përshtatje me gjendjen time:  le në lagjen time prej studenteje të varfër të gjitha leckat e mia, hedh përsipër vetëm një pardesy dhe i paraqitem në aeroport. njeriut të ri të jetës sime, lakuriq, siç kam ardhur në jetë. Në qoftë se nuk është budalla, do ta kuptojë domethënien simbolike të lakuriqësisë. Dhe në Madrid do të kujdeset të më veshë nga koka deri te këmbët.
Kështu, pak orë më vonë, ndërsa aeroplani ulet duke u lëkundur mbi pistë, i them shokut tim të ulur bri meje: “Kam ardhur jo vetëm pa valixhe, por edhe pa veshje: shiko”, dhe pa u kujdesur se do të skandalizohet, hap pardesynë gjersa mund të shohë se nuk kam asgjë në trup, pikërisht asgjë. Shtoj: “Në Madrid do të më blesh gjithshka që më nevojitet, jo?” Dhe ai: “Do t’i blejmë të gjitha”. Në të njëjtën kohë më merr dorën, sepse është i dashur, shumë, dhe kërkon që të jem edhe unë. Shtrëngojmë duart; pastaj avioni, me një goditje të fuqishme hidhet përpara, ecën për një copë rrugë, stakohet nga trualli dhe ngrihet, i pjerrët, drejt reve.
Në Madrid prenotojmë një hotel luksi, pastaj kalojmë gjithë mbasditen e ditës së parë duke shkuar nga një dyqan në tjetrin, për të ringritur garderobën time. Është si të luash me një nga këto kukullat moderne, që shihen lakuriqe me veshjet mënjanë dhe fëmijtë argëtohen duke i veshur, që nga slipi e deri te këmishët e tek fundet. Kukulla jam unë, lakuriq nën pardesynë dhe, të rivishem, për shokun tim, është një lojë erotike, sepse është i dashuruar dhe dëfrehet të shpenzojë për mua dhe mua më jep kënaqësi fakti që dëfrehet në këtë mënyrë. Sytjena, geta, slip, pantallona, funde, këmishë, çorape, mbajtëse çorapesh, këpucë, shami, çanta, dorashka, robëdëshambër dhe në fund, një valixhe të madhe dhe e lehtë për aviona, ku do të vendos gjithë këto rroba. Mbasditja fluturon, e lehtë, e qeshur, e butë dhe  me humor, pikërisht si të loznim të dy me këtë kukull për ta riveshur nga koka deri te këmbët, që është trupi im.
Herë pas here, në rrugë, ai ndalon, më hap pardesynë dhe thotë: “Pa të shohim, pa të shohim, diçka mungon akoma.”; dhe unë nuk mund të bëj gjë tjetër veçse t’ja shkrep së qeshuri, e lumtur. Në fund, kthehemi në hotel të lodhur dhe të kënaqur, me valixhen time të madhe plot me rroba të reja. Miku im del për bizneset e tij, dhe unë, si ngelem vetëm, i dorëzohem një vekënaqësie naive për luksin në të cilin gjendem e zhytur për herë të parë në jetën time. Sa i ëmbël e i butë, nën këmbë, është moketi i dhomës! Sa mikluese janë të gjitha pasqyrat  që në hije e ridërgojnë imazhin tim! Si janë të lehtë, të freskët, të butë çarçafët , midis të cilëve, në fund, e le veten të rrëshqasë me kënaqësi për një pushim të shkurtër. Po, pa dyshim, njeriu që nuk e dua, por të cilit i dua të mirën, po fiton gjithmon e më shumë terren. Sigurisht, në se midis nesh gjërat do të vazhdojnë në këtë mënyrë, do të përfundoj ta dua me të vërtetë.
Ditën tjetër ai vazhdon përsëri me punët e veta; dhe atëhere, duke u gjendur vetëm, shkoj të vizitoj muzeun Prado. Jo se piktura më intereson shumë, por e veshur dhe, e theksoj, e veshur bukur, çfarë mund të bëjë një grua vetëm, e bukur dhe elegante, në një qytet të huaj, në të cilin nuk njeh asnjë, në se nuk do të shkojë të vizitojë ndonjë muzeum? Ja pra, duke lëvizur në Prado, nga salla në sallë, duke hedhur shikimin mbi kryeveprat e pikturës! Mendoj se duhet të ndaloj përballë një kuadri dhe ta egzaminoj me kujdes; por në një farë mënyre, ndihem e hutuar dhe e largët. Pastaj, përnjëherë, ja, ndaloj, e magjepsur. Është një kuadër i madh që paraqet një subjekt të njohur: vrasjen e  Holofernes nga dora e Judithit. Nuk është subjekti që më magjeps, por më shumë ngjashmëria e jashtëzakonshme midis meje dhe Judithit. I njëjti shtat i fuqishëm e gati atletik, të njëjtit gjinj të hijshëm, e njëjta shpinë energjike, të njëjtët çapokë, e njëjta qafë delikate, e njëjta kokë e vogël, e njëjta fytyrë me sytë e mëdhenj, të zinj e të qartë, nga hunda në profil, nga goja e kuqe e mishtore si një qershi.
Jam unë, nuk ka dyshim, jam pikërisht unë; dhe kjo që bëj, misteriozisht,  më përshtatet. Çfarë bëj? Ngre lart kokën e Holofernes, të përgjakur, me flokët që i varen dhe me qepallat e ulura, i spikatur nga busti, që në fakt, më shtrihet përpara me kokë të prerë. Përse pastaj ky gjest i tmerrshëm më përshtatet, as vet nuk e di. Mendohem pak, duke mos m’u sjellur ndërmend asgjë, dal nga muzeu, kthehem në hotel.
Gjej mikun tim; dhe kështu shkojmë sëbashku për të vizituar Eskurialin, jo larg nga Madridi. Gjatë vizitës dhe pastaj në restorantin e vendit ku hamë, ai tregohet jashtëzakonisht i përzemërt dhe i dashuruar. Në Eskurial, gjatë vizitës në apartamentin privat të Filipit II,  i pakujdesshëm nga fakti që dhoma e vogël duket mbi humnerën gri  e të ngrirë të kishës, do të më përqafojë me çdo kusht, në restorant ha me një dorë të vetme, me tjetrën shtrëngon timen, duke fërkuar gishtat e tij me të mitë, gati duke përfytyruar përqafime analoge të trupave tanë. Pasioni i shumtë, e ndiej, fillon të më bëjë efekt. Dhe në se më rezulton ta dua? Nuk jam një shpirt i pastër; jam dikush prej mishi e eshtrash. Dëshira për një burrë dhe gjithë gjërat që dëshmojnë dëshirën e njëjtë,  pra dhuratat, luksi, veshjet e reja, dhe me pak fjalë, paratë, që tashmë ngjan e thjeshtë, paratë brutale në kartmonedhat bankare, në monedha të vogla, të gjitha këto nuk më lenë indiferente. Kush ka thënë se dashuria është një ndjenjë e pastër dhe e çinteresuar? Kush e ka thënë, nuk e ka njohur dashurinë  që është në realitet , një bimë me lule të bukura, aromatike dhe me rrënjë të thella në plehun organik.
Në mbrëmje shkojmë në një lokal karakteristik dhe ulemi në një tavolinë për të pirë verë e për të parë vallet folkloristike. Miku im përherë më mërmërit fraza plot pasion dhe unë nuk mund ta mohoj dhe çast pas çasti i hedh shikime të përflakura. Ai, natyrisht, e sheh flakën në vështrimin tim dhe dyfishon kujdesit dhe pasionin. Mbi një podium të vogël, afër nesh, një grua, në  një shall mëndafshi kërcen flamenkon; dhe unë atëhere e eksituar nga ky shpërthim ekzaltues i kastanjetave dhe rrahja e takave  të valltares, përnjëherësh,  duke ju dorëzuar, nuk e di kujt impulsi, i fus gojën në vesh dhe i mërmërit me zë të ngrohtë e vibrues: “Të adhuroj.” Dhe ai ma kthen; “Edhe unë.”
Është shumë vonë kur hyjmë në hotel, dhe, të lidhur si dy të rinj, kalojmë tremen nën sytë e pandjeshëm të portjerit të natës. Në dhomë bëjmë dashuri dhe më vonë flemë kështu si jemi, lakuriq, të dy. Fle ndoshta disa orë dhe pastaj zgjohem me hov. Errësira më rrethon, jam e gjitha lakuriq, më bëhet se jam e gjunjëzuar mbi krevat dhe se shtrëngoj në grusht një thikë të gjatë dhe të mprehtë gjahu që patëm blerë ditën e parë gjatë kontrolleve tona  nëpër dyqane. Ndjehem e gjitha e tensionuar dhe konvulsive; pikërisht si gjendja shpirtërore e atij që po ndërmerr një delikt, një krim. E trembur, e ethëshme, kërkoj dhe gjej llambën mbi tavolinën e natës, e ndez dhe shikoj me tmerr se maja e thikës është e kthyer drejt shpinës lakuriq të mikut tim, i cili nga pozicioni i shtrirjes, të le përshtypjen se është pa kokë. Përnjëherësh më kthehet kujtimi i pikturës në Prado, në të cilën shihet Judithi që lartësohet, hakmarrëse, përbri bustit pa kokë të Holofernit. Automatikisht flak thikën, mbulohem me robdëshamrin dhe dal në majë të gishtave nga dhoma.
Zbres poshtë në treme, nxitoj të mbyllem në kabinën telefonike, formoj numërin e ish dashnorit tim, në Romë. Atëhere më bëhet diçka si panik. Në telefon, gati shpejt, ndjej zërin e tij që thotë: “Alooo”; ngutem t’i përgjigjem: “Jam unë, po të telefonoj nga Madridi, alooo, alooo”; po ai qoftë për hakmarrje, qoftë prishje telefoni, ja si unë me të në Romë, kufizohet të thërrasë “alooo, alooo” sikur diçka, e futur midis nesh, na ndalon të komunikojmë. Vazhdojmë t’i themi: “alooo, alooo”, njeri tjetrit, ai me zë të qetë dhe unë gjithmonë e më e dëshpëruar; gjersa, me një tringëllimë, komunikimi u ndërpre me të vërtetë. Dal nga kabina dhe ringjitem në dhomë.
Në errësirë, heq rrobdëshambrin, futem nën mbulesë. Jam Judithi që ende nuk e ka kryer vrasjen, që shtrihet përbri Holofernit, akoma gjallë. Mendoj se për tani, nuk më përshtatet ta tejkaloj këtë fazë fillestare të episodit biblik; më vonë të shohim. Shumë shpejt më ze gjumi.

Nessun commento:

Posta un commento